Ngày 08/08/2023 – Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) và Đại học Việt Nhật (VJU) đã tổ chức Hội thảo giới thiệu kết quả nghiên cứu của Viện Nghiên cứu JICA Ogata Sadako vì Hòa bình và Phát triển (Viện Nghiên cứu JICA) về tác động của du học đối với sự phát triển của các trường đại học trong khu vực ASEAN.
Nghiên cứu này dựa trên dữ liệu mở rộng được thu thập từ khoảng 3.300 phiếu khảo sát và hơn 100 cuộc phỏng vấn thực hiện từ năm 2019 đến năm 2022, đối tượng là giảng viên của 10 trường đại học hàng đầu ở 04 quốc gia ASEAN bao gồm: Campuchia, Indonesia, Malaysia và Việt Nam.
Tại Việt Nam; nhóm nghiên cứu, chịu trách nhiệm bởi Giáo sư Kuroda Kazuo (Đại học Waseda) – Cộng tác viên Viện Nghiên cứu JICA và Tiến sĩ Jung Hyun Jasmine Ryu, Giảng viên Đại học Việt Nhật, đã tiến hành khảo sát tại Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Bách Khoa Hà Nội.
Kết quả nghiên cứu cho thấy, tại các quốc gia được khảo sát, việc du học của giảng viên tác động tích cực đến các hoạt động của họ trong giáo dục, nghiên cứu, đóng góp xã hội và quản trị đại học. Hơn nữa, các hoạt động giáo dục và nghiên cứu quốc tế của nhóm này đặc biệt đáng chú ý hơn so với nhóm giảng viên được đào tạo trong nước. Tuy nhiên, ở các quốc gia được nghiên cứu có nền giáo dục đại học đã phát triển, tác động của việc du học cũng giảm đi ở một số khía cạnh.
Trong bối cảnh Việt Nam, nghiên cứu cho thấy việc tiếp thu ngoại ngữ thông qua du học có ý nghĩa đặc biệt hơn so với các quốc gia khác. Hơn nữa, một điểm đáng chú ý là Nhật Bản không chỉ là điểm đến của du học sinh mà còn mang nhiều nét khác biệt như các cựu du học sinh thường duy trì được mối quan hệ với giáo sư hướng dẫn và các trường đại học Nhật Bản có chính sách thúc đẩy hợp tác học thuật với các cựu du học sinh.
Dựa trên những phát hiện này; Tiến sĩ Kayashima Nobuko, Cố vấn nghiên cứu cấp cao của Viện Nghiên cứu JICA – Chủ nhiệm đề tài – chỉ ra tầm quan trọng của du học đang chuyển từ “Chuyển giao tri thức và công nghệ từ các nước tiên tiến” sang “Khởi đầu phát triển của mạng lưới học thuật quốc tế”, phù hợp với xu thế phát triển của giáo dục đại học. Tiến sĩ Kayashima cũng nhấn mạnh, trao đổi học thuật và nhân lực trong khu vực ASEAN ngày càng mở rộng, nhờ đó vai trò của Việt Nam, với tư cách vừa là nước phái cử vừa là nước tiếp nhận du học sinh, ngày càng trở nên quan trọng hơn.
Theo trình bày của Tiến sĩ Jung Hyun Jasmine Ryu về kết quả nghiên cứu tại Việt Nam, dù cho thấy có tồn tại một số khía cạnh tiêu cực như khó khăn trong tái hòa nhập và mất kết nối khi trở về sau du học, hoạt động du học của giảng viên được khẳng định là có tác động tích cực đến giáo dục, nghiên cứu và đóng góp xã hội, đồng thời đến sự phát triển của giáo dục đại học tại Việt Nam.